zaterdag 4 september 2010

International nummer 6 - Oeki Hoekema

Uilke Piebe Hoekema is geboren op 28 januari 1949 in Pingjum als zoon van Jan Hoekema en Tineke Gratama. Voetbal zit in de familie.
Zijn vader, die werkt bij het controlestation voor boter en kaas in Leeuwarden is jarenlang semiprof geweest bij Leeuwarden (1954-1961) en Veendam (1961-1963). Jan Hoekema is een snelle linksbuiten. Hij is clubtopscorer over de tien jaar (1954-1964) waarin Leeuwarden een profclub is. Hij scoort 97 keer in competitieduels. Ook komt hij enkele keren uit voor het noordelijk elftal.
Oeki wordt niet veel met zijn vader vergeleken. Zijn vader is al een tijd gestopt met voetballen als Oekie begint. Het is eerder ‘de vader van’ dan ‘de zoon van’.

Oeki kan als kleuter zijn eigen naam Uilke niet goed uitspreken en gaat sindsdien met de verbastering door het leven.
De roodharige Hoekema heeft alles wat een succesvolle voetballer nodig heeft. Hij is snel en bloedfanatiek, een makkelijk scorende rechtsbuiten. Hij begint op 7-jarige leeftijd te voetballen bij Leeuwarden. Op zijn dertiende wordt hij ingelijfd bij de betaalde jeugd van Leeuwarden. Hij verhuist naar Cambuur als Leeuwarden in 1964 besluit tot een terugkeer naar het amateurvoetbal vanwege een hoge schuldenlast.

Met Cambuur beleeft hij promotie naar de eerste divisie in het eerste seizoen na de oprichting. Pikant detail is dat de promotie word bereikt door een overwinning op Heerenveen. Met zijn 15 jaar is hij de jongste prof in Nederland. Als 16-jarig talent wordt hij door Go Ahead weggekaapt bij Cambuur. Go Ahead is in 1964 zijn tijd ver vooruit. Het opent in dat jaar een jeugdinternaat voor aankomende, talentvolle, profvoetballers. Op advies van zijn vader verruilt Oeki in 1966 Leeuwarden voor Deventer. Door het jeugdinternaat heeft hij zich heel goed kunnen concentreren op het voetbal. Hij is hier omringd door jongens die net als hij barsten van de ambitie. Bekende namen uit die tijd zijn Dick Schneider, Nico Rijnders, Jan van Eijck en Andre van der Leij. Oeki debuteert al na driekwart jaar in het eerste elftal. Zijn coach is Frantisek Fadrhonc, de latere bondscoach.


Na een 5-jarige verblijf bij Go Ahead belandt hij bij PSV, waar hij nooit echt doorbreekt. Hij scoort gewoon te weinig. Na twee jaar besluit PSV om hem te ruilen met Gerrie Deijkers van De Graafschap.
Daarna volgt een Belgisch avontuur bij Lierse SK, dat twee seizoenen duurt. Hierna volgen drie seizoenen bij FC Den Haag. In 1979 vertrekt hij opnieuw naar Cambuur, waar hij twee seizoen speelt. Hij verhuist van de aanval naar het middenveld en wordt meteen gebombardeerd tot aanvoerder. In dit eerste seizoen loopt hij veel gele kaarten op, die uiteindelijk leiden tot een schorsing van vijf wedstrijden. De verhoudingen tussen trainer Henk de Jonge en Oeki Hoekema raken bekoeld en in het tweede seizoen legt hij het aanvoerderschap naast zich neer. In februari 1981 overweegt hij Cambuur te verlaten en op 4 maart 1981 maakt hij zijn debuut voor FC Wageningen waar hij nog 4 maanden voor speelt.

Een lange en mooie carrière. Om de uitzonderlijke top te bereiken moet je alles uit je carrière halen. Dat zit niet echt in zijn karakter. Qua niveau schiet hij niet tekort voor de absolute top, qua karakter waarschijnlijk wel. Daarvoor is hij te zacht en cijfert hij zichzelf ook te vaak weg. Hij laat in zijn contracten opmaken dat hij weigert te spelen tegen landen, en clubs uit die landen, die geleid worden door een dictatoriaal regime.




Oeki Hoekema is 22 jaar als hij op 17 november 1971 zijn debuut maakt in het Nederlands elftal. Hij is zich ervan bewust dat hij dit te danken heeft aan de blessure van Jan Jeuring. Het opstellen van Oeki Hoekema wordt door bondscoach Fadrhonc beslist niet als een “trekkertje” voor het publiek gezien, nu de uitwedstrijd tegen Luxemburg op verzoek van Luxemburg, in Eindhoven wordt gespeeld. De bondscoach is zich wel bewust van de tekortkomingen van Hoekema, maar hij kent hem heel goed. Hij vindt dat Oekie een kans verdient. In het stadion van PSV gaat het om een loze groepswedstrijd, want Oranje is al kansloos voor de EK-eindronde van 1972 in België. Het loopt meteen als een trein. Na 9 minuten wordt Hoekema gevloerd in het strafschopgebied. De strafschop die volgt wordt gemist door Gerrie Mühren. Na veertien minuten staat het door twee doelpunten van Cruijff, Keizer en Theo Pahlplatz al 0-4. Bij rust is het al 0-5.
Door een briljante actie van Piet Keizer krijgt Oeki in de tweede helft het zesde doelpunt aangeboden. Willem van Hanegem en Johan Neeskens verlaten 13 minuten voor tijd demonstratief het veld. Bondscoach Fadrhonc heeft de vedetten toegezegd dat ze mogen invallen, maar is ze blijkbaar helemaal vergeten.
Het is na 20 april 1913 weer de eerste wedstrijd die buiten het westen word gespeeld. In die wedstrijd speelt de geboren Fries Bijvoet mee in Zwolle. Toevallig doet er nu weer een Fries aan mee.


Het optreden in Oranje blijft voor Oeki Hoekema beperkt tot één interland. Eigenlijk een onbeduidende tegen Luxemburg die met 0-8 gewonnen word, maar waarin hij als rechtsbuiten een onopvallende rol vertolkt. Opmerkelijk weinig voor een voetballer met zijn kwaliteiten. Hij is in beeld bij bondscoach Fadrhonc en krijgt nog wel een uitnodiging voor een tweede interland tegen Schotland op 1 december 1971 in Amsterdam. Verder dan de bank komt hij echter niet, omdat PSV-trainer Kurt Linder hem verbied te spelen. De zondag voor de interland heeft hij zich namelijk wegens griep afgemeld voor de wedstrijd tegen NEC. De volgende dag gaat het stukken beter en meldt hij zich in Zeist. PSV denkt als je in de competitie niet wilt spelen, dan ook niet in Oranje. Het is gewoon een manier om te laten zien wie de baas is.


Oeki Hoekema krijgt hierna nog een keer nadrukkelijk met het Nederlands elftal te maken. In 1978 protesteert hij als politiek bewuste voetballer tegen de deelname van het Nederlands elftal aan de WK-eindronde in Argentinië, dat op grote schaal de mensenrechten schend. Na het lezen van een aantal artikelen in Voetbal International over de situatie in Argentinië en de oproep tot een boycot van Neerlands Hoop (Bram Vermeulen en Freek de Jonge) in samenwerking met Solidariteits Komitee Argentinië-Nederland (SKAN) schrijft hij een kort briefje waarin hij meedeelt dat hij achter de boycot staat. Hij vermoedt niet dat hij zo in de publiciteit zou komen. Hij start een handtekeningenactie onder zijn collega’s uit protest tegen de deelname van Oranje aan dit WK en haalt precies één handtekening op: die van zichzelf.

Hoekema wil ook niet spelen tegen het Hongaarse Honved op 10 mei 1978, omdat hij ook problemen heeft met de communistische dictatuur. Dat maakt zijn protesten extra bijzonder, omdat hij zich zowel tegen rechtse als linkse dictaturen keert. Dat doen maar heel weinig mensen in de jaren '70: VVD’ers zijn tegen de Sovjet-Unie en vóór Argentinië, waar CPN’ers en PvdA’ers tegen Argentinië zijn en vóór de Sovjet-Unie.
Het bestuur van FC Den Haag heeft Hoekema op voorhand al laten weten niet van zijn diensten te willen afzien. Oeki heeft daarom besloten zijn wedstrijdpremie aan Amnesty International af te staan.

Dit heeft hij niet van een vreemde. Ook zijn vader heeft lange tijd gevangen gezeten in ‘Bankenbosch’, een dienstweigeraarskamp, omdat hij weigert om aan de politionele acties in Indonesië deel te nemen.






We gaan naar Argentinië
Waar dagelijks wordt gemoord
Maar daar is nu eventjes geen tijd voor
Zojuist heeft Rep gescoord
Zonder Cruijff in de finale
Wie had dat verwacht
En op de eretribune
Zitten Wiegel en Van Agt
We zitten in de finale
In een politiestaat
Het is weer tijd om te bepalen
Waar het allemaal op staat.

Neerlands Hoop: Bloed aan de paal




Tijdens zijn voetballoopbaan bij PSV koopt hij een boerderijtje in Friesland, met de bedoeling om hier later te gaan wonen. Zijn band met Friesland blijft dus groot.
Hoekema blijft niet, zoals veel oud-collega’s, in de voetballerij actief. Hij onderhoudt ook geen contacten. Af en toe komt hij wel eens iemand tegen. Na zijn voetbalcarrière heeft hij zestien jaar een snackbar en is hij een jaar werkzaam geweest voor marketing en pr van een keukenbedrijf. In 2002 wordt hij door trainer Rob McDonald gevraagd om teammanager te worden bij Cambuur. Na een paar maanden moet hij wegens tijdgebrek afstand nemen van deze vrijwillige functie. Tegenwoordig is hij directeur van een bedrijf in koelkasten.
Op 18 augustus 2013 krijgt Oeki Hoekema een onderscheiding voor zijn protest tegen de vroegere dictatuur in Argentinië en de strijd voor de mensenrechten.


Statistische gegevens


Loopbaan als speler


Seizoen Club
1964-1965 Cambuur
1965-1966 Cambuur
1966-1967 Go Ahead
1967-1968 Go Ahead
1968-1969 Go Ahead
1969-1970 Go Ahead
1970-1971 Go Ahead
1971-1972 PSV
1972-1973 PSV
1973-1974 De Graafschap
1974-1975 Lierse SK
1975-1976 Lierse SK
1976-1977 FC Den Haag
1977-1978 FC Den Haag
1978-1979 FC Den Haag
1979-1980 Cambuur
1980-1981 Cambuur
1981 FC Wageningen


Club als international: PSV


Nummer Datum Interland Uitslag Goals
1 17-11-1971 Luxemburg - Nederland 0-8 1


Statistieken Cambuur


Statistieken FC Den Haag




Meer lezen:


Brugman, Gitte. Het Leeuwardengevoel. ‘Laat se maar lekker seure, dan binne se der nog’. (Friese Pers Boekerij, 2007)


Drijver, Peter. Puur Cambuur, 1964-2007. (SC Cambuur, 2007)


Eerst de man… Voetbal in Friesland. (Friese Pers, 1979)






Nieuwenhof, Frans van den. Voor rood-wit gezongen. De rijke historie aan de Frederiklaan. (PSV, 2002)

Smouter, Henk & remko den Boef. Eenmaal Oranje. Over de eeuwige debutanten van het Nederlands elftal. (AmstelSport, 2012)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten